IXTISOSSLASHGAN MATNLAR TARJIMASIDA ZAMONAVIY YONDASHUVLAR TADQIQI

Maxsus matn tildagi murakkab, ko‘p qirrali hodisa bo‘lib, grammatik va leksik tuzilmalarga ehtiyotkorlik bilan munosabatda bo'lishni talab qiladi, Binobarin, hissiy rangbaranglikdan istisno, aniq va o’ta mukamal material taqdim etish uchun, bunday matnlarni tarjimon yozish va tarjima qilish xususiyatlarini bilish ko’nikma va malakalarni ta’lab qiladi Bundan tashqari, tegishli atamalardan foydalanish muhim rol o'ynaydi, chunki ma’lum bir atamaning noto‘g‘ri qo‘llanilishi bayonotning semantik ifodasiga bevosita  ta’sir qilishi va shu bilan birga idrok etish va uni to'g'ri talqin qilishga ta'sir qilishi mumkin. Tilshunoslik fanining tarjima nazariyasi va amaliyotiga qo‘shgan hissasi beqiyosdir. Boshqa tomondan tarjima tilshunoslik nazariyasidan ko‘ra ancha ko‘proq biiimlami o‘z ichiga oladi. Semantikaga qiziqish uyg‘otishdan oldin tarjimonlar atamashunoslik bilan yaqindan shug‘ullanganlar. Tarjimonlar uchun tarjima jarayoni asosiy matndan to‘g‘ri terminni tanlay bilish hisoblangan. Terminologiya (atamashunoslik) bo‘yicha maxsus lug‘atlar yaratilgan. Ko‘pchilik tarjimonlaming ilmiy ishlari terminologiyaga bag‘ishlangan. Eng mos muqobilni topish tarjimada juda muhim sanaladi, bu sohada tilshunoslik nazariyasining hissasi beqiyosdir. Tarjimon odatda asliyat tilidagi eng yaqin muqobilni tarjima qilinayotgan tilga moslashga harakat qiladi. Tarjima ilmiy-nazariy o‘rganish ob’yekti bo‘lishi zarur. Unda tahlil va uyg‘unlashtirish jarayoniga, matnda nimaga ahamiyat berish lozimligiga, qanday axborot zarurligi va maqsadga erishish uchun nimalarga e'tibor qilishga qaratilgan bo‘lishi lozim. Tarjima rnurakkab jarayon bo‘lib, tilshunoslik, psixologiya, madaniyat, adabiy jarayon va boshqa omillami o‘z ichiga oladi. Tarjimaning har xil aspektlari yuqoridagi fanlar metodlari bilan o‘rganilishi mumkin. Shu kungacha tarjima ustida olib borgan ko‘pchilik nazariyilmiy tadqiqotlar tilshunoslar tomonidan amalga oshirilgan. Tarjimaning lingvistik nazariyasi turli tillarda so‘zlashuvchilar o‘rtasidagi nutq muloqot formalarini o‘rganadi.