MUSTAFO CHO‘QAY VA TURKISTON
Referat
Mazkur maqolada qardosh qozoq xalqining farzandi Mustafo Cho‘qay hayoti, siyosiy faoliyati, Turkiston mustaqilligining bayroqdori sifatida qilgan harakatlari ilmiy asoslar asosida yoritilgan.
Mualliflar haqida
Adabiyotlar ro'yxati
Q.Rajabov. Turkiston mintaqasida sovet rejimiga qarshi istiqlolchilik harakati va mohiyati (1918-1935). – Toshkent: Fan, 2022. – B.219-221.
Мария Чокай. Я пишу Вам из Ножана… (воспоминания, письма, документы). Составление и перевод Б.Садыковой. – Алматы: «Қайнар», 2001. – С. 162.
Mustafo Cho‘qay o‘g‘li. Istiqlol jallodlari (1917 yil xotiralari). So‘z boshi muallifi B.Qosimov. –Toshkent: G‘afur G‘ulom nomidagi Nashriyot-matbaa birlashmasi, 1992. –B.3.
Qahramon Rajabov. Mustafo Cho‘qay // O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi. 6-jild. – Toshkent: “O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi” Davlat ilmiy nashriyoti, 2003. – B. 157.
A’zamxo‘jayev S. Turkiston Muxtoriyati: milliy-demokratik davlatchilik qurilishi tajribasi. – Toshkent: “Ma’naviyat”, 2002. – 168 bet; Rajabov Q.K. Mustaqil Turkiston fikri uchun mujodalalar (1917–1935 yillar). – Toshkent: “O‘zbekiston”, 2000. – 32 bet; Rajabov Q., Haydarov M. Turkiston tarixi (1917–1924 yillar). – Toshkent: “Universitet”, 2002; Rajabov Q. Farg‘ona vodiysidagi istiqlolchilik harakati: mohiyati va asosiy rivojlanish bosqichlari (1918 – 1924 yillar). – Toshkent: “Yangi nashr”, 2015. – 240 bet; Агзамходжаев С. История Туркестанской Автономии (Туркистон Мухторияти). – Ташкент: ИПО “Тошкент ислом университети”, 2006. – 268 стр.; Shodmonova S. Nemis va turk tarixshunosligida sovet mustamlakachiligiga qarshi kurash masalalari (1917 – 1924 yillar). –Toshkent: “Abu matbuot-konsalt”, 2008. – 128 bet; Haydarov M. O‘zbekistonda sovet davlati boshqaruv tizimi: shakllanishi, bosqichlari va mohiyati (1917 – 1941 yillar). – Toshkent: “Abu matbuot-konsalt”, 2012. – 272 bet; Mingnarov A. Turkistondagi ijtimoiy-siyosiy jarayonlarining milliy matbuotda yoritilishi (1917–1918 yillar). – Toshkent: “Istiqlol nuri”, 2013. – 156 bet; Абдуллаев Р. Национальные политические организации Туркестана в 1917 – 1918 годы. – Ташкент: “Navro’z”, 2014. – 219 стр.; 2-е издание. – Ташкент: “Adabiyot uchqunlari”, 2016. – 284 стр.
Sharafiddinov O. Istiqlol fidoyilari. Mustafo Cho‘qay, Cho‘lpon, Otajon Hoshim (Hayotiy lavhalar. Hujjatlar. Rivoyatlar). – Toshkent: “Sharq”, 1993. – 144 bet.
Туркестан в начале ХХ века: к истории истоков национальной независимости. Научный редактор: Р.Я.Раджапова. – Ташкент: «Шарк», 2000. – 672 стр.; O‘zbekistonning yangi tarixi. 2-kitob. O‘zbekiston sovet mustamlakachiligi davrida. Ilmiy muharrir: M.Jo‘rayev. – Toshkent: “Sharq”, 2000. – 688 bet.
Qahramon Rajabov. Mustafo Cho‘qay. O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi. 6-jild. –Toshkent: “O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi” Davlat ilmiy nashriyoti, 2003. – B. 157.
Rajabova R.Yo., Karimov R.H., Oqilov Q.O., Ibragimova A.Yu., Alimov I.A., Ishoqov F.B. O‘zbekiston tarixi (1917–1991 yillar). 9-sinf uchun darslik. Ilmiy muharrir: A.Asqarov. –Toshkent: “O‘qituvchi”, 1994. – 400 bet; История Узбекистана (1917 – 1993 гг.). 9 класс. Руководитель авторского коллектива и научный редактор: Р.Я.Раджапова. Под общей редакцией А.А.Аскарова. –Ташкент: «Укитувчи», 1995. – 344 стр.; Alimova D.A., Karimov R.H., Oqilov K.O., Rajabov Q.K., Alimov I.A., Mavrulov A.P. O‘zbekiston tarixi (1917–1991 yillar). 10-sinf o‘quvchilari uchun darslik. Mas’ul muharrir: D.A.Alimova. –Toshkent: “Sharq”, 2000. – 416 bet; Алимова Д.А., Каримов Р.Х., Акилов К.А., Раджабов К.К., Алимов И.А., Маврулов А.А. История Узбекистана (1917 – 1991). Учебник 10 класса. Ответственный редактор: Д.А.Алимова. –Ташкент: «Шарк», 2002. – 272 стр. ва бошқалар.
Раджабов К. Мустафа Чокай – председатель правительства ТуркистонМухторияти и один из основных идеологов движения за независимость в Туркестане // «История Турана» (Ташкент), 2015. – № 5-6. – С. 11–17.
Қыдыралиев Д. Мустафа Шоқай. – Астана, 2007. – 287 стр.
Садыкова Б. История Туркестанского легиона в документах. – Алматы: «Қайнар», 2002. – 248 стр.; Она же. Мустафа Чокай. – Алматы: «Алаш», 2004. – 238 стр.; Она же. Мустафа Чокай в эмиграции. – Алматы: «Мектеп», 2009. – 348 стр.
Мария Чокай. Я пишу Вам из Ножана… (воспоминания, письма, документы). Составление и перевод Б.Садыковой. – Алматы: «Қайнар», 2001. – 208 стр.
Мустафа Шоқай. Тандамалы. Шағатай тiл – жаздынымқазiргi қазақ тiл-жазуына аударған жане курастырған Айтан Нусiпхан. Бiрiншi том. – Алматы: «Қайнар», 1988. – 512 бет; Екiншi том. – Алматы: «Қайнар», 1999. – 520 бет.
Мустафа Чокаев. Отрывки из воспоминаний о 1917 г. Составление, предисловие, примечания С.М.Исхакова. –Токио-Москва, 2001. – 53 стр.
Мустафа Шоқай. Шығырмаларынын толық жинағы. Он екi томдық [Том I-XII]. Курастырған, алғы соз бен тусiндiртелердi жазған Кошiм Есмағамбетов.
Том I. Жинаққа кiрiспе. Куреспен откен ғутыр. – Алматы: “Дайк-Пресс”, 2012. – 544 бет.
Том II. 1913–1924. – Алматы: «Дайк-Пресс», 2012. – 640 + VIII бет.
Том III. 1925–1929. – Алматы: «Дайк-Пресс», 2012. – 668 + IV бет.
Том IV. 1929–1930. – Алматы: «Дайк-Пресс», 2012. – 532 + II бет.
Том V. 1930–1931. – Алматы: «Дайк-Пресс», 2013. – 540 + II бет.
Том VI. 1931–1933. – Алматы: «Дайк-Пресс», 2013. – 523 + IV бет.
Том VII. 1933–1934. – Алматы: «Дайк-Пресс», 2013. – 571 + II бет.
Том VIII. 1935. – Алматы: «Дайк-Пресс», 2013. – 560 + II бет.
Том IX. 1935–1937. – Алматы: «Дайк-Пресс», 2014. – 568 + II бет.
Том X. 1937–1939. – Алматы: «Дайк-Пресс», 2014. – 618 + II бет.
Том XI. 1939–1941. – Алматы: «Дайк-Пресс», 2014. – 544 + IV бет.
Том XII.Хаттарэемiнде [1920–1941]. – Алматы: «Дайк-Пресс», 2014. – 474 + II бет.
Qarang: Q.Rajabov. Mustafo Cho‘qay XXI asrda so‘zlamoqda (Buyuk siyosat va davlat arbobining 12 jildlik to‘liq asarlar to‘plamini varaqlab...)// “Turon Fanlar akademiyasi Axborotnomasi. Вестник Академии наук Турон”. – № 3. – Toshkent, 2016. – B. 143-158.
К.Раджабов. Мустафо Чокай рассказывает в XXI веке (Пролистывая 12-томный сборник полных произведений великого политического и государственного деятеля…) // “Туркıстан жинағы. Туркестанский сборник” (Сборник статей). Том 5. – Тараз, 2017. – С. 47-79.
Мустафа Шоқай (1890 – 1941) Библиографиялық корсеткiш. Жоба жетекшiсi: К.Л.Есмағамбетов. Идея авторы: Э.Бекiр. Курастiрғандар: Б.С.Балғымбаева, Д.А.Қыстаубаева, Сефа Хекимоглы. – Алматы, 2015. – 414 бет.
Мустафа Шоқай: саясаткер жэне Ғалым. Мустафа Шоқай: политик и ученый. Материалы международной научной конференции: «Мустафа Шокай: политик и ученый». 15 октября 2015 г. – Алматы: «Арыс», 2015. – 288 стр.
Садыкова Б. Мустафа Чокай. –Алматы: «Алаш», 2004. – С. 231.
Bu haqda qarang: Ahmad Zaki Validiy To‘g‘on. Xotiralar. Turkistonda mustaqillik va ozodlik uchun kurashlar tarixi. Tarjimon va nashrga tayyorlovchi: M.Abdurahmonov. – Toshkent: Istiqlol nuri, 2014. – B. 142-144.