KETOROLAKNING MONOETANOLAMIN BILAN MOLEKULYAR KOMPLEKS BIRIKMASI SINTEZI VA STRUKTURAVIY TADQIQOTI
Referat
Bugungi kunda dunyo aholisi salomatligiga tevarak atrof muhitda sodir bo‘layotgan o‘zgarishlar kuchli ta’sir qilmoqda. Aholi sonining ortishi bilan tabiiyki, ularning oziq ovqat mahsulotlariga va dorivor vositalarga bo‘lgan ehtiyoji ortib bormoqda. Tabiatda sodir bo‘layotgan o‘zgarishlar tufayli barcha tirik organizmlarda turli-tuman kasalliklar tarqalishi va rivojlanishi kuchaygan. Bunday kasalliklarga saraton, gipertoniya, arterial gipertenziya, yurak ishemiyasi, nafas yo‘llari kasalliklari, turli darajadagi yallig‘lanish kasalliklari va boshqalar. Shu kabi kasalliklarni sonini ortishi bilan, tabiiyki ularni davolashda ishlatiladigan dorivor vositalarga bo‘lgan ehtiyoj ham kuchayadi. Kuchsiz yallig‘lanish kasallikllarni davolashda bir necha xil dorilar qo‘llaniladi. Masalan, ketorolak, ketoprofen, diklofenak, indometatsin va boshqalar. Bu maqolada nosteroid yallig‘lanishga qarshi keng qo‘llaniladigan dori vositasi hisoblangan ketorolakning monoetanolamin bilan molekulyar kompleks birikmasi sintezi va strukturaviy tadqiqoti amalga oshirildi. Ketorolakning o‘ziga nisbatan uning aralash ligandli koordinatsion birikmalari ta’sir doirasining ortishi ko‘plab tajriba ma’lumotlardan olingan ilmiy xulosalardan ma’lum. Bu o‘rinda ketorolaning aminospirt hisoblangan monoetanolamin bilan molekulyar kompleks birikmasi sintez qilinib, uning monokristallari o‘stirildi hamda unga tegishli parametrlar aniqlandi.
Kalit so'zlar:
Mualliflar haqida
Adabiyotlar ro'yxati
Mjos K.D., Orvig C. Metallodrugs in medicinal inorganic chemistry. Chem. Rev. – 2014. – Vol.114(8), R. 4540–4563
Schrader S.M., Vaubourgeix J., Nathan C. Biology of antimicrobial resistance and approaches to combat it. Sci Transl Med. – 2020. – 12: P-6992.
Lawal A., Obaleye J.A. Synthesis, characterization and antibacterial activity of aspirin and paracetamol-metal complexes. Biokemistri. – 2007. – Vol.19(1), P.9-15.
Ali H.A., Jabali B. Synthesis, characterization and biological activity of novel complexes of zinc(II) diclofenac with nitrogen based ligands. Polyhedron. – 2016. – Vol.107, P. 97–106.
Galisteo P.A., Jannus F., García-García A., Aheget H., Rojas Macías S., Lupiáñez Cara J. A., Quílez Del Moral J. F. Diclofenac N-Derivatives as Therapeutic Agents with Anti-Inflammatory and Anti-Cancer Effect. Int. J. Mol. Sci. – 2021. – Vol.22 (10)5067, R. 1–23. https://doi.org/10.3390/ijms22105067
Muthusamy S., Natarajan, R. Pharmacological Activity of a Few Transition Metal Complexes: A short review. J. Chem. Biol. Ther. – 2016. – Vol.1(2), R. 1–17.
Ndagi U., Mhlongo N., Soliman M.E. Metal complexes in cancer therapy–An update from drug design perspective. Drug Des. Devel. Ther. – 2017. – Vol.1, R. 599–616.
Savithri K., Kumar B.V., Vivek H.K., Revanasiddappa H.D. Synthesis and Characterization of Cobalt(III) and Copper(II) Complexes of 2-((E)-(6-Fluorobenzo[d]thiazol-2-ylimino) methyl)-4-chlorophenol: DNA Binding and Nuclease Studies—SOD and Antimicrobial Activities. Int. J. Spectrosc. – 2018. – Vol.18, R. 8759372.
https://www.ccdc.cam.ac.uk/structures/.
www.scholar.ru, www.lib.ua-ru.net/disser/ru.html, www.dissercat.com,
https://link.springer.com, https://www.scopus.com.
J.P.Jasinski, R.J.Butcher, B.Narayana, M.T.Swamy, H.S.Yathirajan, Analytical Sciences:X-Ray Structure Analysis Online, 2008, 24, x205, DOI: 10.2116/analscix.24.x205
G.S. Moses, M. Sunil Kumar, A. Ramachandraiah, K.M. Rao. Spectral and electrochemical investigations of ketorolac tromethamine. Indian J.Chem., Sec B, 2003, 42, 159-165.
J.L. King, B. Richey, D. Yang, E. Olsen, S. Muscatelli, M.E. Hake. Ketorolac and bone healing: a review of the basic science and clinical literature. Eur. J. Orthop. Surg. Traumatol. 2024, 34(1), 673681. doi: 10.1007/s00590-023-03715-7.
M.K. Jalkut. Ketorolac as an analgesic agent for infants and children after cardiac surgery: safety profile and appropriate patient selection. AACN Adv. Crit. Care. 2014, 25(1), 2330. doi: 10.1097/NCI.0000000000000002.
Суворов Э.В. Методы исследования структуры и состава материалов. – Москва, Юрайт, 2019. – 180 с.