ТУРЛАРАРО ДУРАГАЙЛАРДА ҚУРҒОҚЧИЛИККА ЧИДАМЛИЛИК БИЛАН БОҒЛИҚ ЦИТОГЕНЕТИК ЎЗГАРИШЛАР(Gossypium L.)
Referat
Ушбу тадқиқотда Gossypium туркумига мансуб ёввойи ва маданий турларнинг дурагайлаш натижалари ўрганилиб, қурғоқчиликка чидамлилик билан боғлиқ цитогенетик ўзгаришлар таҳлил қилинди. Gossypium anomalum ёввойи тури қурғоқчиликка чидамлилик генларининг истиқболли манбаи сифатида баҳоланди. Тетраплоид маданий турлар ва ёввойи диплоид G. anomalum ўртасида дурагайлаш жараёни давомида цитогенетик ноодатийликлар, жумладан, мувозанатсиз тетрадалар ва аномал диадалар кузатилди. Синтетик полиплоидия усуллари орқали F1C дурагайларининг генетик барқарорлиги ўрганилиб, уларда қурғоқчиликка чидамлилик билан боғлиқ генларнинг мавжудлиги аниқланди.
Тадқиқот давомида мейоз жараёнлари, хромосома ажралиш механизмлари ва цитогенетик параметрлар таҳлил қилинди. Цитогенетик таҳлиллар F1C дурагайларида қурғоқчилик ва иссиқлик стрессларига жавоб берувчи аномал мейоз конфигурацияларининг шаклланишини тасдиқлади. Иссиқлик стрессларининг спорогенез жараёнига таъсири мейотик индекс ўзгаришлари ва хромосомалар сегрегацияси орқали баҳоланди. Олинган натижалар келажакда қурғоқчиликка чидамли ва ҳосилдор ғўза навларини яратиш учун генетик асослар яратишга хизмат қилиши мумкин. Тадқиқот натижалари селекция жараёнларини такомиллаштириш ва Gossypium турларининг экологик хилма хиллигини ошириш учун илмий база сифатида хизмат қилади.
Kalit so'zlar:
Mualliflar haqida
Adabiyotlar ro'yxati
De Storme N., Geelen D. High temperatures alter cross-over distribution and induce male meiotic restitution in Arabidopsis thaliana //Communications Biology. – 2020. – Т. 3. – №. 1. – С. 187.
Lei X. et al. Heat stress interferes with chromosome segregation and cytokinesis during male meiosis in Arabidopsis thaliana //Plant Signaling & Behavior. – 2020. – Т. 15. – №. 5. – С. 1746985.
Yeung, E. C., Oinam, G. S., Yeung, S. S., Harry. Anther, pollen and tapetum development in safflower, Carthamus tinctorius L //Sexual plant reproduction. – 2011. – Т. 24. – С. 307-317.
Kaur, K., Gupta, R. C., & Kumari, S.Cyto-morphological studies of some dicot plants from Rajasthan (India) //Cytologia. – 2015. – Т. 80. – №. 3. – С. 353- 362.
Russo G., Krauss M. Septin remodeling during mammalian cytokinesis //Frontiers in cell and developmental biology. – 2021. – Т. 9. – С. 768309.
Jäger K., Fábián A., Barnabás B. Effect of water deficit and elevated temperature on pollen development of drought sensitive and tolerant winter wheat (Triticum aestivum L.) genotypes //Acta Biologica Szegediensis. – 2008. – Т. 52. – №. 1. – С. 67-71.
Паушева З. П. Практикум по цитологии растений. Метод. Пособие. – 1980.
Carthamus tinctorius Lei X. et al. Heat stress interferes with chromosome segregation and cytokinesis during male meiosis in Arabidopsis thaliana //Plant Signaling & Behavior. – 2020. – Т. 15. – №. 5. – С.